Τα τελευταία 20 χρόνια η πρωτοβουλία LEADER έχει αναδειχθεί στο πλέον αποτελεσματικό εργαλείο εφαρμογής πολιτικών ανάπτυξης στις περιοχές υλοποίησής του.
Το «CLLD», από τα αρχικά του «COMMUNITY-LED LOCAL DEVELOPMENT», δηλαδή, «Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων», είναι η μέθοδος σχεδιασμού και υλοποίησης αναπτυξιακών στρατηγικών βασισμένη στην προσέγγιση LEADER-«εκ των κάτω προς τα άνω» (bottom-up), η οποία θα ισχύσει για την περίοδο 2014-2020 και αποτελεί το πιο πρωτοποριακό στοιχείο, διότι προβλέπει την από κοινού εφαρμογή των 4 ταμείων, δηλαδή:
- Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ)
- Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ)
- Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)
- Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ)
Θεματικές Κατευθύνσεις CLLD
Κάθε Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), δηλαδή η ΕΤΑΧ, θα διαλέξει μια βασική, καθώς και συμπληρωματικές θεματικές κατευθύνσεις τοπικής ανάπτυξης, οι οποίες πρέπει να είναι σύμφωνες με τη στρατηγική του ΠΑΑ 2014-2020 και του ΕΠΑΛΘ 2014 -2020 και ενδεικτικά μπορεί να αφορούν:
- Τη διασύνδεση τομέων και οικονομικών παραγόντων
- Την υποστήριξη της τοπικής επιχειρηματικότητας και την ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας
- Την υλοποίηση κοινωνικών δράσεων για την επίτευξη κοινωνικής συνοχής και την καταπολέμηση της φτώχειας
- Την προώθηση της συμμετοχής, της συνεργασίας, της δικτύωσης και της ανταλλαγής τεχνογνωσίας μεταξύ διαφορετικών περιοχών, εταίρων και κρατών
- Την ενίσχυση δράσεων και παρεμβάσεων για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή.
- Τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού.
- Την ενίσχυση της καινοτομίας και των καινοτόμων παρεμβάσεων
- Τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, αλλά και ειδικότερα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας του αγροδιατροφικού τομέα
- Την εισαγωγή πρακτικών για την αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής
Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα
Το νέο Πρόγραμμα:
- Προβλέπει αρμονική ανάπτυξη αστικών και αγροτικών περιοχών.
- Δίνει τη δυνατότητα να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης ολοκληρωμένου και πολυτομεακού χαρακτήρα.
- Προβλέπει την υλοποίηση παρεμβάσεων δημοσίου και ιδιωτικού χαρακτήρα, όπως:
- Ενίσχυση υποδομών και υπηρεσιών,
- Υποστήριξη της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας,
- Υλοποίηση «άυλων» παρεμβάσεων σε σχέση με τη δικτύωση και την ανάπτυξη των τοπικών ικανοτήτων.
Οι ενδεικτικές κατηγορίες επενδυτικών προτάσεων του προγράμματος είναι οι ακόλουθες:
Ιδιωτικού χαρακτήρα επενδύσεις
Οι παρεμβάσεις αυτές συμβάλουν στην ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα της τοπικής οικονομίας.
Ενδεικτικές κατηγορίες έργων:
- Ενέργειες συνεργασίας και δικτύωσης.
- Αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων.
- Προώθηση της υδατοκαλλιέργειας και αναβάθμιση της αλιείας.
- Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αλυσίδας αξίας του αγροδιατροφικού τομέα.
- Ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων.
- Στήριξη της δημιουργίας, εκσυγχρονισμού και επέκτασης ΜΜΕ.
Δημόσιου χαρακτήρα παρεμβάσεις
Οι παρεμβάσεις αυτές συμβάλουν στην ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας, για την επίτευξη των στόχων της τοπικής στρατηγικής.
Ενδεικτικές κατηγορίες έργων:
- Βελτίωση (συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής αναβάθμισης), αποκατάσταση και επέκταση δημόσιων κτηρίων για κοινωφελή χρήση, για δραστηριότητες όπως διενέργεια εκδηλώσεων, άθληση, εκπαίδευση (μουσεία, εκθετήρια, βιβλιοθήκες κλπ), η δημιουργία πολυχώρων, η στέγαση υπηρεσιών ή / και τοπικών επαγγελματιών με σκοπό την επίδειξη και πώληση τοπικών προϊόντων.
- Διατήρηση, αποκατάσταση και αναβάθμιση πολιτιστικών χαρακτηριστικών της υπαίθρου.
- Έργα υποδομών ή υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού.
- Δημιουργία έργων για την ταμίευση και αξιοποίηση για γεωργική χρήση επιφανειακών απορροών όπως φράγματα, λιμνοδεξαμενές, ομβροδεξαμενές κλπ. καθώς και έργα για την μεταφορά και διανομή του ταμιευμένου ύδατος για γεωργική χρήση,
- Δημιουργία έργων που αφορούν κυρίως την βελτίωση – εκσυγχρονισμό υφιστάμενων αρδευτικών δικτύων (και αντλιοστασίων, δεξαμενών) για τη μείωση της απώλειας ύδατος,
- Δημιουργία μικρών εγγειοβελτιωτικών έργων, όπως έργα διευθέτησης χειμάρρων, αντιπλημμυρικά έργα, και έργα αντιδιαβρωτικής προστασίας.
- Έργα δημιουργίας, ανάπτυξης ή βελτίωσης υποδομών και υπηρεσιών αναψυχής, πολιτισμού, καθώς και ενέργειες ανάδειξης και προβολής για την αύξηση της ελκυστικότητας της περιοχής.
- Έργα που στοχεύουν στην περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών.
- Έργα προστασίας και αποκατάστασης της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
