Δράσεις ΠΑΛΥΘ 2021-2027

ΚΩΔΙΚΟΣ

ΤΙΤΛΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΑΠΑΝΗ

3.2

ΣΥΝΟΛΟ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

5.107.500,00

3.2.1

3.2.1 Δράσεις δημοσίου χαρακτήρα

1.800.000,00

3.2.1.1

Δημιουργία και βελτίωση υποδομών εξυπηρέτησης της αλιείας ή/και θαλάσσιας δραστηριότητας. Βελτίωση προσβασιμότητας και λειτουργικότητας με περιβαλλοντική διάσταση, Βιώσιμη Γαλάζια Ανάπτυξη.

630.000,00

3.2.1.2

Δημιουργία και βελτίωση υποδομών για την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας έναντι θαλάσσιων απειλών και κλιματικής αλλαγής.

400.000,00

3.2.1.3

Στήριξη κοινωνικής συνοχής και ποιότητας ζωής μέσω πολιτισμικών δράσεων και εκδηλώσεων που συνδέονται με την αλιεία και την θάλασσα, τη τοπική ταυτότητα και πολιτισμό και ενέργειες περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, Συνεργασία μεταξύ φορέων σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα.

250.000,00

3.2.1.4

Δημιουργία ή/και εκσυγχρονισμός Κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών, αξιοποιώντας καινοτομία και δικτύωση για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής κατοίκων και επισκεπτών, τοπική διακυβέρνηση.

400.000,00

3.2.1.5

Μεταφορά γνώσης, ανάπτυξη δεξιοτήτων, Συνεργασίες φορέων, ευαισθητοποίηση κοινού και φορέων σε θέματα περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης

120.000,00

3.2.2

3.2.2 Δράσεις ιδιωτικού χαρακτήρα

3.307.500,00

3.2.2.1

Στήριξη της παράκτιας αλιείας για την ανάπτυξη δράσεων αλιευτικού τουρισμού, πολύ-απασχόληση στις αλιευτικές κοινότητες, ενίσχυση παράκτιας δραστηριότητας.

207.500,00

3.2.2.2

Στήριξη της μεταποίησης, τυποποίησης, εμπορίας προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Ίδρυση, εκσυγχρονισμός, βελτίωση. Προώθηση προϊόντων αλιευτικής παραγωγής και υδατοκαλλιεργειών

500.000,00

3.2.2.3

Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, καθώς και μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων για την ανάδειξη καινοτομίας, δικτύωσης, εξωστρέφειας και προστιθέμενης αξίας με βάση τη Γαλάζια Οικονομία.

100.000,00

3.2.2.4

Ενίσχυση επενδύσεων στον τομέα του τουρισμού, εστίασης και αναψυχής, με έμφαση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τη βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία.

900.000,00

3.2.2.5

Ενίσχυση επενδύσεων στους κλάδους επιχειρήσεων παροχής βασικών υπηρεσιών στις τοπικές κοινότητες της περιοχής (Τριτογενής Τομέας), με έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής κατοίκων και επισκεπτών.

800.000,00

3.2.2.6

Ενίσχυση επενδύσεων στους κλάδους επιχειρήσεων βιοτεχνικής δραστηριότητας (Δευτερογενής Τομέας), “Γαλάζια Επαγγέλματα”, με έμφαση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής και τη βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία.

800.000,00

3.3

3.3 3.3 ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΙΑΤΟΠΙΚΗΣ / ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΠΕΡΙΟΧΩΝ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ. ΠΙΛΟΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

180.000,00

3.3.1

ΔΙΑΤΟΠΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ – “ΑΛΙΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ #2#”

60.000,00

3.3.2

ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ – «ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ: ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΣΕ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ»

60.000,00

3.3.3

ΔΙΑΤΟΠΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ “ΓΑΛΑΖΙΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ”

60.000,00

Περιοχή Παρέμβασης

Συνολικά, η περιοχή παρέμβασης του ΠΑΛΥΘ περιλαμβάνει τις παρακάτω περιοχές: Περιφερειακή Ενότητα Λέσβου, Περιφερειακή Ενότητα Λήμνου, Περιφερειακή Ενότητα Χίου, Περιφερειακή Ενότητα Σάμου και Περιφερειακή Ενότητα Ικαρίας.

Η περιοχή παρέμβασης που αφορά το Νομό Χίου είναι οι Δήμοι Χίου, Ηρωικής Νήσου Ψαρών και Οινουσσών.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ

Δράσεις δημοσίου χαρακτήρα

3.2.1.1 Δημιουργία και βελτίωση υποδομών εξυπηρέτησης της αλιείας ή/και θαλάσσιας δραστηριότητας. Βελτίωση προσβασιμότητας και λειτουργικότητας με περιβαλλοντική διάσταση, Βιώσιμη Γαλάζια Ανάπτυξη

Αφορά την βελτίωση-αναβάθμιση αλιευτικών λιμένων, τόπων εκφόρτωσης και καταφυγίων (φωτισμός, σηματοδότηση, συστήματα ανέλκυσης – καθέλκυσης σκαφών, χώροι υγιεινής και διοίκησης, παροχές πόσιμου νερού, ασφάλεια σκαφών, αντιμετώπιση προσάμμωσης, κλπ) . Με τις προτεινόμενες ενέργειες βελτιώνεται η ποιότητα του ελέγχου και της ιχνηλασιμότητας των προϊόντων που φορτοεκφορτώνονται στους λιμένες, αυξάνοντας την ενεργειακή απόδοση. Επίσης βελτιώνονται οι συνθήκες εργασίας στους χώρους αυτούς. Η ενέργεια επίσης ενισχύει και την κατεύθυνση της ορθολογικής αξιοποίησης των αλιευτικών και θαλάσσιων πόρων όπως την διαφοροποίηση των αλιέων με τη βελτίωση των υποδομών όπου ελλιμενίζουν τα παράκτια σκάφη και από όπου ασκείται με τοπική διαχείριση η δραστηριότητα του Αλιευτικού τουρισμού. Σημειώνεται ότι η ενέργεια ενισχύει πράξεις που δεν ενέχουν σε καμία περίπτωση ενδείξεις κρατικών ενισχύσεων.

Καν. Βάση και καθεστώς ενίσχυσης, (ΚΑΝ.ΕΕ) 2021/1139, Aρ.30, αρ. 41 & παράρτημα ΙΙΙ – σημείο 13, ένταση ενίσχυσης έως 100%.

Συνολικό ύψος επένδυσης που θα κλιμακώνεται έως τις 400.000 ευρώ. (άυλες επενδύσεις έως 60.000).

Η Παρέμβαση αφορά στη δημιουργία χερσαίων ή/και θαλάσσιων υποδομών και υπηρεσιών για την δημιουργία καταδυτικών – θαλάσσιων πάρκων ή διαδρομών, δυνατότητας κατάδυσης και παρατήρησης του θαλάσσιου βυθού, προβάλλοντας και προστατεύοντας τη βιοποικιλότητα. Στο πλαίσιο αυτό μπορούν να αναληφθούν πρωτοβουλίες σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση του Βορείου Αιγαίου ειδικότερα σε σχέση με την Χωροθέτηση θαλάσσιων πάρκων που αποτελούν και προτεραιότητα στον περιφερειακό χωροταξικό σχεδιασμό για τον τουρισμό.

Αφορά παρεμβάσεις σε υποδομές μικρής κλίμακας για την ανάδειξη περιοχών φυσικού κάλλος, αξιοθέατων, μνημείων της φύσης, όπως δημιουργία ή βελτίωση περιπατητικών-περιηγητικών διαδρομών, σήμανση αξιοθέατων, κατασκευές παρατηρητηρίων κ.λπ. οι οποίες ενσωματώνουν δραστηριότητες που αφορούν στην ανάδειξη της νησιωτικής περιοχής του Βορείου Αιγαίου ως περιβαλλοντικού πόρου που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας.

Αφορά παρεμβάσεις μικρής κλίμακας σε πράσινες υποδομές μικρής κλίμακας με σκοπό την αντιμετώπιση κινδύνων από φυσικές καταστροφές ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής και της απειλής στο φυσικό περιβάλλον αποκατάστασης- προστασίας – ανάδειξης υγροβιότοπων, εκβολές χειμάρρων-ποταμών, θαλάσσιου και φυσικού περιβάλλοντος. Επιπλέον, δράσεις πολιτικής προστασίας, ενίσχυση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης με συμμετοχή των αλιέων όσον αφορά την προστασία και την αποκατάσταση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και συλλογή από τους αλιείς αποβλήτων από τη θάλασσα.

Επιπλέον η παρέμβαση αφορά καμπάνιες ενημέρωσης-ευαισθητοποίησης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και της καλής κατάστασης της θάλασσας.

Σημειώνεται ότι η παρέμβαση ενισχύει πράξεις που δεν ενέχουν σε καμία περίπτωση ενδείξεις κρατικών ενισχύσεων.

Για τη βελτίωση των αρνητικών δημογραφικών τάσεων θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για πράξεις που πρέπει να παρέχονται ειδικά στις απομακρυσμένες κοινότητες για να καθιστούν τα χωριά ένα τόπο που «αξίζει να ζεις».

Καν. Βάση και καθεστώς ενίσχυσης, (ΚΑΝ.ΕΕ) 2021/1139, Aρ.30, αρ. 41 & παράρτημα ΙΙΙ – σημείο 13, ένταση ενίσχυσης έως 100%.

Συνολικό ύψος επένδυσης που θα κλιμακώνεται έως τις 400.000 ευρώ. (άυλες επενδύσεις έως 60.000)

Η παρέμβαση αφορά πράξεις έκφρασης Πολιτισμού που βασίζονται στην υλική και άυλη Πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Σύμφωνα με την αναγνώριση της περιοχής κατά τη διενέργεια ανάλυσης SWOT, αλλά και σύμφωνα με τη διαβούλευση διαπιστώθηκε εμφατικά η ανάγκη για υποστήριξη ενεργειών εκδηλώσεων πολιτισμικού χαρακτήρα ειδικά από συλλογικούς φορείς της περιοχής παρέμβασης με στόχο τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής μέσω των ιδιαίτερων πολιτισμικών χαρακτηριστικών της.

Η έννοια του Πολιτισμού ερμηνεύεται με την ευρύτερα-συμπεριληπτική έννοια της πολιτισμικής δραστηριότητας που εξειδικεύεται στη παρούσα ΤΑΣ στην δραστηριότητα και φυσιογνωμία που προσδίδει η νησιωτικότητα και η θάλασσα, το περιβάλλον, η ιστορία, τα τοπικά έθιμα, η αναβίωση γεγονότων, ο αθλητισμός, η γαστρονομία, το περιβάλλον και οι απειλές του, η ευημερία των κατοίκων σε ένα τόπο, και η ενεργοποίηση των κατοίκων με εθελοντισμό. Τα γεγονότα και η θεματολογία έχουν άμεση και εμφατική σχέση με την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Η παρέμβαση στοχεύει στην ενίσχυση πράξεων για την πολιτιστική κληρονομιά και την αναγνωρισμένη ιδιαίτερη νησιωτική πολιτισμική ταυτότητα και περιλαμβάνει χώρους άσκησης πολιτισμού και εκδηλώσεων -βασική παράμετρος της κοινωνικής συνοχής και ποιότητας ζωής-, και χώρους που συσπειρώνουν τον τοπικό πληθυσμό και δημιουργούν πόλους έλξης. Σύμφωνα με την SWOT, διαπιστώνεται ανάγκη για το άνοιγμα των πολιτιστικών χώρων στο κοινό μέσω νέων χρήσεων, (υποδομές και άυλες δράσεις) με περιβαλλοντική μέριμνα και προσβασιμότητα σε όλους.

Η παρέμβαση συμβάλλει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής του τοπικού πληθυσμού, ελκυστικότητα της περιοχής και συνεισφέρει στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής μέσω της ανάδειξης της πολιτιστικής της ταυτότητας και αξίας.

Καν. Βάση και καθεστώς ενίσχυσης, (ΚΑΝ.ΕΕ) 2021/1139, Aρ.30, αρ. 41 & παράρτημα ΙΙΙ – σημείο 13, ένταση ενίσχυσης έως 100%.

Η παρέμβαση στοχεύει ευθέως στη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής και ποιότητα ζωής των παράκτιων περιοχών του νησιωτικού Βορείου Αιγαίου. Για τη βελτίωση των αρνητικών δημογραφικών τάσεων θα πρέπει να δοθούν κίνητρα για πράξεις βασικών υπηρεσιών και υποδομών για παροχή κοινωνικής μέριμνας και προστασίας σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες αλλά και το γενικό πληθυσμό όπως παιδικοί σταθμοί, χώροι άθλησης, πολιτιστικά κέντρα και χώροι πολυδραστηριοτήτων για την εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού, υποδομές για κοινωνική δραστηριότητα και εξυπηρέτηση του τοπικού πληθυσμού αλλά και ενίσχυση υφιστάμενων δομών που παρέχουν υπηρεσίες σε ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και μειονεκτούσες ομάδες συμπεριλαμβάνοντας και αιτούντες άσυλο.

Σύμφωνα με τη SWOT ανάλυση διαπιστώνεται ότι η τοπική κοινωνία έχει ανάγκη από ενέργειες που συσπειρώνουν τον τοπικό πληθυσμό και τον ενδυναμώνουν στη κατεύθυνση της κοινωνικής συνοχής. Η περιοχή εφαρμογής της ΤΑΣ και ο σχεδιασμός της συνάδει με τη στρατηγική “έξυπνων χωριών” όπου εννοείται η διαμόρφωση ενός σχεδίου δράσης σε εστιασμένο χωρικό “θύλακα ανάπτυξης”. Στην υπο-παρέμβαση ιδιαίτερη σημασία έχει η ενεργοποίηση των συλλογικών φορέων με σχετικό καταστατικό σκοπό για την υλοποίηση ενεργειών που ενισχύουν τον εθελοντισμό, την συμμετοχικότητα για τη βελτίωση των όρων και της ποιότητας Ζώης των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης, ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, την καταπολέμηση της φτώχιας και του κοινωνικού αποκλεισμού και την ενσωμάτωση αιτούντων ασύλου ιδιαίτερα στα απομακρυσμένα χωριά της περιοχής. Σκοπός είναι να ωφεληθεί ο τοπικός πληθυσμός και ιδιαίτερα μειονεκτούσες ή ευάλωτες ομάδες από υπηρεσίες που ενισχύουν τις δυνατότητες ένταξης τους στη κοινωνικό-οικονομική ζωή της περιοχής.

Καν. Βάση και καθεστώς ενίσχυσης, (ΚΑΝ.ΕΕ) 2021/1139, Aρ.30, αρ. 41 & παράρτημα ΙΙΙ – σημείο 13, ένταση ενίσχυσης έως 100%.

Στόχος της παρέμβασης είναι να ενισχυθεί η δραστηριότητα των επαγγελματιών αλιέων στο πλαίσιο πολύ-απασχόλησης αλλά και στο πλαίσιο εφαρμογής αρχών βιώσιμης γαλάζιας Οικονομίας στις δραστηριότητες τους. Επιδιώκεται η μεταφορά γνώσης και ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, μεθόδων εξωστρέφειας και η ενίσχυση των δεσμών τους με τους ερευνητικούς φορείς καθώς και η προώθηση μέσω εκπαίδευσης του κοινωνικού διαλόγου με στόχο την ανάδειξη της παράκτιας αλιείας μικρής κλίμακας και της σημασίας της για την περιοχή όπως και την διαφύλαξη των αλιευτικών κοινοτήτων και της συνοχής τους.
Επίσης επιδιώκεται για το ευρύτερο κοινό, πολίτες και φορείς της περιοχής η μεταφορά γνώσης για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, ασφάλεια στη θάλασσα, διαφυλάσσοντας το παραγωγικό περιβάλλον από απειλές και κινδύνους ενσωματώνοντας αρχές της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη “Γαλάζια οικονομία/Ανάπτυξη” (Blue Growth).
Με την υλοποίηση συμβουλευτικών υπηρεσιών, ειδικών συμπράξεων και σχετικών καταρτίσεων, προσδοκάται η μεταφορά γνώσεων πάνω σε εξειδικευμένα ζητήματα που αφορούν και προβληματίζουν την αλιευτική κοινότητα. Επιδιώκεται η γεφύρωση των διαφορών μεταξύ της θεωρίας και της πράξης με τη συμμετοχή επιστημόνων, αλιέων, κοινού και φορέων που έχουν διάθεση για τη βελτίωση των όρων άσκησης της αλιευτικής δραστηριότητας και τις πιέσεις που ασκούνται στους περιβαλλοντικούς όρους αλλά και κάθε δραστηριότητα που σχετίζεται με την Αλιεία, ναυτιλία, παραδοσιακά επαγγέλματα και κάθε δραστηριότητα στη θάλασσα.
Η ενσωμάτωση τεχνογνωσίας και καινοτόμου αντίληψης και η ανάπτυξη δεξιοτήτων είναι απαραίτητη για τους ανθρώπους της θάλασσας όπως προκύπτει από τη SWOT ανάλυση σε μια δυναμική εποχή προκλήσεων. δεν μπορεί ο αλιευτικός κλάδος να παραμένει στάσιμος.
Ειδικότερα προβλέπονται
Συμβουλευτικές υπηρεσίες από επιστήμονες προς τους αλιείς για θέματα βιώσιμης αλιείας, περιβαλλοντικής βιωσιμότητας με σκοπό τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων των αλιευτικών δραστηριοτήτων, αντιμετώπιση κινδύνων π.χ. από ξενικά είδη.
Εκπαίδευση που αφορά στην επαγγελματική κατάρτιση, τη διά βίου μάθηση, κοινά έργα, τη διάδοση της γνώσης οικονομικού, τεχνικού, κανονιστικού ή επιστημονικού χαρακτήρα και των καινοτόμων πρακτικών, καθώς και την απόκτηση νέων επαγγελματικών δεξιοτήτων, που συνδέονται κυρίως με τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, την υγιεινή, την υγεία, την ασφάλεια, δραστηριότητες στον τομέα της θάλασσας, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα (π.χ. οργανωμένη άσκηση Αλιευτικού Τουρισμού).
Βραχυπρόθεσμες ανταλλαγές / επισκέψεις σε άλλες περιοχές ή δραστηριότητες επίδειξης & ενημέρωσης καλών πρακτικών
Εθελοντισμός-προβολή-ευαισθητοποίηση, για τη διαφύλαξη της “καλής υγείας” των θαλασσών και παράκτιων περιοχών όπως και διαφύλαξη από αλίευση κάτω του μήκους πρώτης γεννητικής ωρίμανσης (υπεραλίευση), ρύπανση, μόλυνση, ξενικά είδη και προστασία του ιχθυοαποθέματος και της παραδοσιακής άσκησης δραστηριοτήτων στις θάλασσες.
Καν. Βάση και καθεστώς ενίσχυσης, (ΚΑΝ.ΕΕ) 2021/1139, Aρ.30, αρ. 41 & παράρτημα ΙΙΙ – σημείο 13, ένταση ενίσχυσης έως 100%.

Δράσεις ιδιωτικού χαρακτήρα

1.1.1. Δημιουργία ανοιχτών χώρων με περιβαλλοντική αναβάθμιση των περιοχών εγκατάστασης για εξυπηρέτηση των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης

Έχει ήδη περιγραφεί η ανάγκη για τη δημιουργία κοινόχρηστων υποδομών για την εξυπηρέτηση των κατοίκων της περιοχής παρέμβασης, με έμφαση στο νότιο κεντρικό τμήμα του νησιού, όπου η συγκέντρωση κατοίκων είναι μεγάλη, υφίστανται δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί και υπάρχει παντελής έλλειψη τέτοιων υποδομών.

Στο πλαίσιο της παρούσας παρέμβασης προβλέπεται η περιβαλλοντική αποκατάσταση τουλάχιστον δύο υποβαθμισμένων περιοχών της περιοχής παρέμβασης με τη χρήση όλων των σύγχρονων περιβαλλοντικών και βιοκλιματικών τεχνικών, με σκοπό την αναβάθμιση της, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας της περιοχής παρέμβασης, που θα μπορέσει να τις αξιοποιήσει προς κοινό όφελος.

Οι εργασίες που θα γίνουν θα συνδυαστούν με βιοκλιματική και αισθητική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής εγκατάστασης, με πρόβλεψη για οδούς πρόσβασης, φυτεύσεις, καθαρισμούς και αποκαταστάσεις τοπίων, προστασία του φυσικού περιβάλλοντος έναντι πυρκαγιών ή πλημμυρών ή γενικότερα φυσικών καταστροφών κ.λ.π.

Επίσης, σε κάθε περίπτωση, εκτός των εργασιών διαμόρφωσης θα εφαρμοστεί σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισης και αναβάθμισης της ευρύτερης περιοχής, που μπορεί να περιλαμβάνει ενέργειες για την προστασία δάσους της περιοχής, όπως καθαρισμός του υποστρώματος και κλάδεμα ή/και αραίωση των δέντρων, ενώ θα εγκατασταθεί σύστημαεπιτήρησης για πυρκαγιές και πυροσβεστικό δίκτυο για την προστασία του δάσους της περιοχής, ανάδειξη μνημείων (πολιτιστικών ή μνημείων της φύσης) κ.λ.π.

Η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών προβλέπεται σε κάθε περίπτωση. Για κάθε χώρο, θα αναπτυχθεί ηλεκτρονική πλατφόρμα, με σύνδεση με τον ιστότοπο του Δήμου Χίου, όπου θα παρέχονται πληροφορίες για τον χώρο, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τα μνημεία και την ιστορία εφόσον υπάρχουν, αλλά και για τις ώρες λειτουργίας, τις διαθέσιμες δραστηριότητες κ.λ.π.

Η παρούσα Δράση αναφέρεται στην κατασκευή ποδηλατόδρομου σε τμήματα των παραλιακών τουριστικών οικισμών της περιοχής παρέμβασης, με πιο πιθανά τα σημεία του παραλιακού μετώπου της Δ.Κ. Θυμιανών της Δ.Ε. Αγίου Μηνά της Χίου.

Αναφέρθηκε ήδη ότι η σημερινή κατάσταση κατά μήκος της επαρχιακής οδού που συνδέει την πόλη με αυτές τις περιοχές, στο τμήμα της που είναι εντός των οικισμών, είναι απαράδεκτη, όσον αφορά τη διασφάλιση της άνετης και ασφαλούς μετακίνησης των πεζών εντός των οικισμών. 

Ιδιαίτερα, στο πιο ενδιαφέρον τμήμα που αποτελεί ο οικισμός του Καρφά και πιο συγκεκριμένα από τη διασταύρωση της βίγλας της Αγίας Ελένης έως το κτίριο του πρώην Κέντρου Γιαμού, πεζοδρόμια υπάρχουν μόνο στην μια πλευρά της επαρχιακής οδού, τα οποία είναι παλαιωμένα, φθαρμένα σε αρκετά σημεία λόγω και των δέντρων που είναι φυτεμένα σε αυτά, χωρίς να υπάρχει καμιά πρόβλεψη για όδευση τυφλών και προφανώς χωρίς να υπάρχει ποδηλατόδρομος, οπότε η χρήση ποδηλάτων για τη μετακίνηση εντός του οικισμού του Καρφά είναι μάλλον αδύνατη, αφού διασχίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του από επαρχιακή οδό, υψηλής κυκλοφορίας κατά την τουριστική περίοδο.

Με την εν λόγω παρέμβαση, προτείνεται η διαμόρφωση και ο επανασχεδιασμός των πεζοδρομίων, εκατέρωθεν του οδοστρώματος, με κατασκευή και ποδηλατικών διαδρομών σε τμήμα περίπου 1.250 μ. του οδικού άξονα, που ενδεικτικά θα μπορούσε να είναι από την διασταύρωση προς τη Βίγλα Αγίας Ελένης μέχρι τον κτίριο Γιαμού, ή σε κάποιο άλλο σημείο του παραλιακού μετώπου μέχρι και τον Μέγα Λιμνιώνα. 

Η κατασκευή των ποδηλατικών διαδρομών θα γίνει κατά προτίμηση σε τμήμα του κάθε πεζοδρομίου, εκατέρωθεν του οδοστρώματος, ώστε να είναι επαρκώς προφυλαγμένοι από ενέργειες αυθαίρετης και παράνομης στάθμευσης ή τοποθέτησης άλλων εμποδίων σε αυτούς και να είναι διαρκώς λειτουργικοί για τους ενδιαφερόμενους. 

Όσον αφορά το οδόστρωμα, προβλέπεται η μείωση του πλάτους του στο ελάχιστο δυνατό, ώστε να δοθεί μεγαλύτερο πλάτος για τα πεζοδρόμια δεξιά και αριστερά της επαρχιακής οδού και να μην είναι δυνατή η παράνομη στάθμευση που συχνά παρατηρείται και έχει σαν αποτέλεσμα την παρεμπόδιση της κυκλοφορίας. 

Στις παρεμβάσεις που προτείνονται να υλοποιηθούν, δίνεται προτεραιότητα στην προσβασιμότητα στις ευάλωτες ομάδες, με ιδιαίτερη πρόβλεψη σε ράμπες ΑΜΕΑ στις διασταυρώσεις και σε οδεύσεις τυφλών επί των πεζοδρομίων.

Όσον αφορά στην υπάρχουσα πεζοδρόμηση, παρατηρείται σημειακά φυσική φθορά, η οποία έχει επέλθει με το πέρασμα του χρόνου. Το πλάτος του πεζοδρόμου είναι τέτοιο που σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες δεντροφυτεύσεις εμποδίζει τη άνετη διέλευση ακόμα και πεζών καθώς και την μετακίνηση με βρεφικό καρότσι ή ΑΜΕΑ που είναι σχεδόν απαγορευτική.

Στα πλαίσια της παρούσας πρότασης ανάπλασης με κατασκευή ποδηλατόδρομων προτείνεται:

  • Κατασκευή νέου δικτύου ηλεκτροφωτισμού και τοποθέτηση νέων σύγχρονων, χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, φωτιστικών.
  • Εργασίες εκρίζωσης ακατάλληλων και γηραιών δένδρων που δημιουργούν προβλήματα στην πλακόστρωση και στην προσπέλαση πεζών και αντικατάσταση τους με νέα προσαρμοσμένα στο περιβάλλον της περιοχής και στο ανάλογο μικροκλίμα.
  • Καθαίρεση υφιστάμενων πεζοδρομίων και αντικατάστασή με νέα εκατέρωθεν του δρόμου. Τα πεζοδρόμια θα ανακατασκευαστούν με αντιολισθηρές πλάκες σκυροδέματος, χωρίς ανάγλυφες εσοχές ή εξοχές και με τέτοιο αρμολόγημα ώστε να διευκολύνεται η βάδιση και την κύλιση του αναπηρικού αμαξιδίου.
  • Αναβάθμιση και αντικατάσταση του φθαρμένου εξοπλισμού κεντρικής επαρχιακής οδού που διασχίζει τον οικισμό, το υπόλοιπο οδικό δίκτυο συνίσταται από ήπιας κυκλοφορίας δρομίσκους, κατάλληλους και ασφαλείς για μετακινήσεις με ποδήλατο.

Σε κάθε πεζοδρόμιο (δεξιά και αριστερά της οδού) θα κατασκευαστεί ποδηλατόδρομος με γεωμετρικά χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τη νομοθεσία, ώστε να εξασφαλιστεί η άνετη μετακίνηση των ποδηλάτων εντός του οικισμού. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο κάθε κάτοικος ή τουρίστας θα μπορεί να κινείται εντός του οικισμού με το ποδήλατο του, αν υπολογίσουμε ότι εκτός των επαρχιακών οδών, οι υπόλοιποι δρομίσκοι του οικισμού είναι ήπιας κυκλοφορίας και δεν υπάρχει πρόβλημα.

Στόχος είναι να κατασκευαστεί το μεγαλύτερο δυνατό μήκος πεζοδρομίων και ποδηλατόδρομου βάσει των διαθέσιμων οικονομικών πόρων της Δράσης. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το έργο θα κατασκευαστεί σε μήκος τουλάχιστον περίπου 1.250 μέτρων, σε περιοχή που θα επιλεγεί από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου ή το Δήμο Χίου, ανάλογα με τον χαρακτηρισμό της οδού που θα επιλεγεί. 

Δεδομένου ότι με την παρούσα Δράση δεν καλύπτεται το σύνολο της οδού που χρήζει παρέμβασης, σημειώνεται ότι το οποιοδήποτε έργο υλοποιηθεί θα είναι  επεκτάσιμο εύκολα, εφόσον εξευρεθούν επιπλέον οικονομικοί πόροι στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ΤΑΠΤΚ ή σε άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, εθνικό ή κοινοτικό ή με ιδίους πόρους που διαθέτει ή διαχειρίζεται από το ΠΔΕ η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. 

Η παρούσα Δράση αναφέρεται στην ανάπλαση κεντρικών πλατειών και ιδιαίτερων στοιχείων παραδοσιακών ή μη οικισμών του νησιού. Στην πραγματικότητα, προβλέπεται η ανάπλαση ενδεικτικά 4 οικισμών που θα επιλεγούν με ευθύνη του Δήμου Χίου, καλύπτοντας ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές.

Η επιλογή τους θα γίνει με κριτήρια:

  • Την σημαντικότητα των στοιχείων πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των οικισμών. Προτεραιότητα θα έχουν οι παραδοσιακοί οικισμοί της περιοχής παρέμβασης,
  • Την κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα συνυπολογιζόμενης της μη υλοποίησης άλλων έργων αναβάθμισης τους, τα τελευταία χρόνια,
  • του πληθυσμού που διαβιεί στον οικισμό και κατά κάποια έννοια θα συμπεριλαμβάνεται στους τελικώς ωφελούμενους,
  • την λειτουργία επιχειρήσεων στην περιοχή που θα γίνουν οι παρεμβάσεις,
  • τον αριθμό των επισκεπτών που δέχεται ο οικισμός σε ετήσια βάση και 6) τη γεωγραφική διασπορά των επεμβάσεων στην περιοχή παρέμβασης.

Σε κάθε παρέμβαση θα προσδιορίζονται επακριβώς:

  • Η περιοχή που θα περιλαμβάνεται στο έργο παρέμβασης για τον συγκεκριμένο οικισμό,
  • Τα ιδιαίτερα στοιχεία πολιτιστικής ή αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που χρήζουν ανάδειξης,
  • Τις λειτουργίες της τοπικής κοινωνίας που θα υποστηρίζονται μέσω των υποδομών που θα αναβαθμιστούν και γενικότερα τις επιπτώσεις των παρεμβάσεων στους μόνιμους κατοίκους του οικισμού,
  • Πιθανά συνοδά έργα που θα πρέπει να υλοποιηθούν ώστε οι παρεμβάσεις να είναι κατά το δυνατό πιο αποτελεσματικές, όσον αφορά το στόχο τους για αναβάθμιση του οικισμού (π.χ. κατασκευή χώρων στάθμευσης προκειμένου να απελευθερωθούν τα σημεία παρέμβασης από τα Ι.Χ. ή κατασκευή παιδικής χαράς για την ψυχαγωγία και απασχόληση των παιδιών που μένουν μόνιμα ή επισκέπτονται τον οικισμό.
  • Έργα Κοινής Ωφέλειας που προκύπτουν, όπως υπογειοποίηση ή διευθέτηση δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας ή έργα αποχετευτικών δικτύων ή όμβριων, όπως και του φωτισμού.
  • Έργα που είναι απαραίτητα για την ολιστική διαχείριση του οικισμού σαν τουριστικού προορισμού, όπως προμήθεια και εγκατάσταση infokiosk, φυσική σήμανση με πινακίδες, ηλεκτρονική σήμανση των μνημείων του με barcode για ενημέρωση των επισκεπτών μέσω κινητών συσκευών, προμήθεια και εγκατάσταση φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων κ.λ.π.
  • Δίκτυα πυρασφάλειας βάσει σχεδίου προσαρμοσμένου στις ιδιαιτερότητες του κάθε οικισμού. Επίλυση άλλων θεμάτων που αφορούν την ασφάλεια εντός του οικισμού για τους κατοίκους και τους επισκέπτες.
  • Οτιδήποτε άλλο θα μπορούσε να συμβάλλει στην αναβάθμιση του οικισμού, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του και στην ενίσχυση της ελκυστικότητας του σαν τουριστικός προορισμός.

Θα ληφθεί μέριμνα ώστε για άλλα θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια ή/και την ποιότητα ζωής των κατοίκων και επισκεπτών των συγκεκριμένων οικισμών να μελετηθούν και να ωριμάσουν έργα, που θα υποβληθούν για ένταξη σε άλλες Προσκλήσεις του Επιχειρησιακού Προγράμματος (όπως θέματα που αφορούν ύδρευση/άρδευση ή αποχέτευση ή αντιπλημμυρική προστασία), ώστε οι επιμέρους Δράσεις να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην κατεύθυνση μιας ολιστικής αντιμετώπισης των προβλημάτων των κατοίκων και της πλήρους αναβάθμισης των οικισμών που θα επιλεγούν.

Η παρούσα Δράση αφορά στην ψηφιοποίηση των αρχείων των Υπηρεσιών των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης δηλαδή του Δήμου Χίου ή της Π.Ε. Χίου και παρέχουν υπηρεσίες σε κατοίκους της περιοχής παρέμβασης. 

Πέραν από την ψηφιοποίηση των αρχείων, τα αντίστοιχα έργα θα ολοκληρωθούν με την ψηφιοποίηση συγκεκριμένων γεωγραφικών πληροφοριών σε κατάλληλα υπόβαθρα, π.χ. ορίων οδών και απαλλοτριώσεων, χαρακτηρισμών ή αποχαρακτηρισμών επαρχιακών οδών κ.λ.π.

Ταυτόχρονα, σε κάθε περίπτωση, θα αναπτύσσεται εφαρμογή, εφόσον δεν υπάρχει, ή θα γίνουν οι απαιτούμενες παραμετροποιήσεις σε υφιστάμενες εφαρμογές, ώστε συγκεκριμένες υπηρεσίες να παρέχονται πλέον on line στους πολίτες που το επιθυμούν. Πιο συγκεκριμένα,  θα αναπτυχθεί εφαρμογή on line επικοινωνίας των πολιτών με την Υπηρεσία, με σκοπό τη διεκπεραίωση συγκεκριμένων αιτημάτων, που θα είναι δυνατό να γίνει μετά την ψηφιοποίηση των αρχείων τους.

Ενδεικτικά, Υπηρεσίες που μπορούν να συμμετέχουν στη συγκεκριμένη Δράση είναι οι Τεχνικές Υπηρεσίες της Π.Ε. Χίου και του Δήμου Χίου, όπως και η Πολεοδομία του Δήμου Χίου.  

Όσον αφορά το συνολικό κόστος του κάθε έργου, υπολογίζεται ότι θα κυμαίνεται μεταξύ 150.000 – 200.000 ευρώ και θα αφορά την εργασία ψηφιοποίησης και την ανάπτυξη της εφαρμογής on line παροχής υπηρεσιών σε πολίτες. 

Η παρούσα Δράση αναφέρεται στον εκσυγχρονισμό δημόσιων υποδομών παροχής τουρισμού ευεξίας, συνοδευόμενου και από έργα ανάπλασης και αναβάθμισης των δημόσιων υποδομών του συνόλου της περιοχής.

Ενδεικτική δράση αναφέρεται στην περιοχή Αγιασμάτων της ΤΚ Λεπτοπόδων Χίου, όπου υπάρχει η μοναδική αναγνωρισμένη ιαματική πηγή του νησιού. Ο Δήμος Χίου έχει ολοκληρώσει μελέτη για τον εκσυγχρονισμό του υδροθεραπευτηρίου Αγιασμάτων, των εγκαταστάσεων ιαματικού νερού (μηχανολογικές εγκαταστάσεις άντλησης, μεταφοράς και ψύξης του νερού από την πηγή προς το υδροθεραπευτήριο) και αναμόρφωσης του περιβάλλοντα χώρου αυτού, οπότε έχει μια σχετική ωριμότητα να εντάξει την υλοποίηση του έργου στην παρούσα Δράση.

Το παρόν έργο θα συμπληρωθεί με μικρότερου μεγέθους παρεμβάσεις που θα υλοποιηθούν στην ευρύτερη περιοχή του οικισμού εντός του οποίου αναπτύσσονται δράσεις τουρισμού ευεξίας, με σκοπό την μεγαλύτερη ικανοποίηση των τουριστών που επέλεξαν την περιοχή και το συγκεκριμένο είδος τουρισμού και διαμένουν στα καταλύματα της περιοχής, όπως και στους επισκέπτες. 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το υδροθεραπευτήριο Αγιασμάτων ανήκει στον Δήμο Χίου, αλλά η διαχείριση του γίνεται βάσει προγραμματικής σύμβασης από την κοινωφελή επιχείρηση ΔΗ.Κ.Ε.Χ. με συμμετοχή και της ΚΟΙΝ.Σ.Ε.Π. «Θέρμαι Αγιασμάτων» που έχει συσταθεί από κατοίκους και επαγγελματίες της περιοχής. Η ΚΟΙΝ.Σ.Ε.Π. αναπτύσσει συμπληρωματικές δράσεις παροχής υπηρεσιών στους λουόμενους και τους επισκέπτες της περιοχής, επαυξάνοντας το αποτέλεσμα και την ικανοποίηση τους.

Φορέας υλοποίησης του έργου θα είναι σε κάθε περίπτωση ο Δήμος Χίου, που μπορεί στη συνέχεια να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις, ώστε η διαχείριση των υποδομών να γίνεται από κοινού με εταιρείες του ή και ΚΟΙΝ.Σ.Ε.Π. της περιοχής, ενισχύοντας με αυτό τον τρόπο και την Κοινωνική Οικονομία. 

Αναφέρθηκε ήδη ότι πολλοί οικισμοί της περιοχής παρέμβασης, που αποτελούν δημοφιλείς τοπικούς τουριστικούς προορισμούς για τους τουρίστες και τους επισκέπτες του νησιού παρουσιάζουν σημαντικές ελλείψεις, κυρίως όσον αφορά στη σήμανση, στην παροχή πληροφοριών και στη διάθεση υποδομών που είναι απαραίτητες.

Σημειώνεται ότι στην προτεινόμενη Δράση 1.1.3 προβλέπεται η επιλογή ενδεικτικά 4 κατά προτίμηση παραδοσιακών οικισμών και η εκπόνηση και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπλασης των κεντρικών σημείων τους ή/και οποιουδήποτε άλλου σημείου κρίνεται ότι είναι σημαντικό και πρέπει να συμπεριληφθεί στις εργασίες ανάπλασης. Είναι προφανές ότι στο πλαίσιο της ανάπλασης θα προβλέπονται και όλα εκείνα τα έργα σήμανσης, φυσικής ή ηλεκτρονικής και κατασκευής υποδομών, ώστε οι οικισμοί να γίνουν φιλικοί και περισσότερο προσβάσιμοι στους τουρίστες και επισκέπτες.

Έτσι, η παρούσα Δράση αφορά άλλους οικισμούς, για τους οποίους δεν θα γίνουν έργα ολοκληρωμένης ανάπλασης, αλλά παρόλα αυτά έχουν ανάγκη μικρότερης σημασίας και κόστους έργων, ώστε να πληρούν τις απαιτήσεις ενός τουριστικού προορισμού.

Με την παρούσα δράση προβλέπεται η εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για ενδεικτικά 7 οικισμούς της περιοχής παρέμβασης, όπου με συγκεκριμένες παρεμβάσεις και μικρού μεγέθους έργα, θα αντιμετωπίζονται οι ελλείψεις και οι οικισμοί θα γίνονται φιλικοί και προσβάσιμοι στους επισκέπτες.

Τέτοιες παρεμβάσεις μπορεί να είναι:

  • Σήμανση των σημαντικών στοιχείων εντός ή εκτός του οικισμού με πινακίδες (φυσική σήμανση)
  • Σήμανση των επιχειρήσεων του οικισμού που παρέχουν υπηρεσίες διαμονής, εστίασης, αναψυχής, εμπορίου κ.λ.π.
  • Ηλεκτρονική σήμανση των αξιοθέατων του οικισμού, με ανάπτυξη εφαρμογών παροχής οπτικοακουστικού υλικού μέσω κινητών συσκευών για ενημέρωση των επισκεπτών.
  • Παροχή χρηστικών πληροφοριών μέσω κινητών συσκευών, ώστε οι επισκέπτες να έχουν στη διάθεση τους αυτές, αλλά και να αισθάνονται ασφάλεια κατά την παραμονή τους στον οικισμό.
  • Δημιουργία χώρων στάθμευσης, εφόσον απαιτείται.
  • Οποιαδήποτε άλλη υποδομή απαιτείται για την εξυπηρέτηση των κατοίκων του οικισμού και των τουριστών.

Ουσιαστικά πρόκειται για μικρού μεγέθους επεμβάσεις, που όμως θα πρέπει να εντάσσονται σε ένα Ολοκληρωμένο Σχέδιο διαχείρισης τουριστικού προορισμού, βάσει των αναγκών που διαπιστώνονται για κάθε ένα από τους οικισμούς που θα επιλεγούν για αυτό το σκοπό.